اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی، اخیراً اعلام کرد که خروج نیروهای ایرانی از سوریه به دلیل «ملاحظات امنیتی و نظامی» و شرایط جدید منطقه‌ای انجام شده است.
وی حضور ایران در سوریه را «دعوت دولت قانونی سوریه» توصیف کرد و تأکید کرد که این حضور با هدف مقابله با تروریسم و جلوگیری از گسترش جریان داعش در منطقه صورت گرفته بود.
بقایی در ادعایی دیگر گفت: «ایران و سوریه در سال‌های گذشته موفق شدند از تثبیت جریان‌های تروریستی در منطقه جلوگیری کنند.» او همچنین افزود: «پس از سقوط داعش، حضور نظامی ایران در سوریه به تقویت خطوط دفاعی این کشور در برابر تهدیدات اسرائیل تغییر جهت داد.»
تناقض‌ها در ادعاهای ایران
در همین حال، عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی، در گفت‌وگویی با شبکه الغد مدعی شد که دولت سوریه هیچ‌گاه تحت کنترل ایران یا روسیه نبوده است.
این ادعا در حالی مطرح می‌شود که بسیاری از تحلیلگران، حضور ایران در سوریه را به عنوان ابزاری برای گسترش نفوذ منطقه‌ای جمهوری اسلامی می‌دانند.
عراقچی همچنین تأکید کرد که گروه‌های مقاومت مانند حزب‌الله لبنان و دیگر نیروهای مورد حمایت جمهوری اسلامی «مستقل عمل می‌کنند» و هدف اصلی آن‌ها مقابله با اسرائیل است.
تحلیل خروج ایران از سوریه
خروج نیروهای ایران از سوریه از سوی برخی ناظران به عنوان شکست سیاست‌های منطقه‌ای جمهوری اسلامی تعبیر می‌شود.
تلاش‌های جمهوری اسلامی برای تثبیت حضور خود در سوریه، به بهای سنگین مالی و انسانی برای مردم ایران تمام شده است، در حالی که نتوانسته حمایت گسترده منطقه‌ای را به دست آورد.
منتقدان داخلی و خارجی معتقدند که این خروج، نه یک تصمیم راهبردی بلکه نتیجه فشارهای بین‌المللی و تغییر معادلات منطقه‌ای است.
با سقوط رژیم بشار اسد و تغییر بازیگران اصلی در سوریه، نقش ایران بیش از پیش به حاشیه رانده شده و همکاری‌های نظامی و اقتصادی این کشور با سوریه زیر سؤال رفته است.