رژیم جمهوری اسلامی بار دیگر در تلاش است تا با تاکتیکهای تکراری و ادعاهای پوچ، بحرانهای خود را به نمایش دیپلماتیک تبدیل کند.
مجید تخت روانچی، معاون وزیر خارجه، در گفتوگویی با فایننشال تایمز مدعی شد که ایران برای مذاکره با آمریکا آمادگی دارد، اما هرگز تسلیم سیاستهای «فشار حداکثری» نخواهد شد. این سخنان در حالی مطرح میشود که جمهوری اسلامی سالهاست زیر بار تحریمهای فلجکننده در حال فروپاشی است و مردم ایران با مشکلات معیشتی گسترده دست و پنجه نرم میکنند. تخت روانچی در این مصاحبه، با انتقاد از خروج آمریکا از برجام در سال ۲۰۱۹، تأکید کرد که این اقدام مسیر دیپلماسی را تخریب کرده است. او در عین حال مدعی شد که اگر آمریکا به توافق هستهای بازگردد، ایران نیز آماده مذاکره است. اما این ادعاها چیزی جز تلاش برای خرید زمان و کاهش فشارهای بینالمللی نیست.
اقتصاد در آستانه سقوط
رژیم جمهوری اسلامی در حالی بر مقاومت اصرار میکند که تحریمها، صادرات نفت ایران را به پایینترین سطح خود رسانده و اقتصاد کشور را به مرز نابودی کشانده است. هفته گذشته، فایننشال تایمز گزارشی منتشر کرد که نشان میدهد تیم انتقالی دولت ترامپ قصد دارد فشارهای بیشتری برای به زانو درآوردن اقتصاد ایران اعمال کند. این تحریمها به گونهای طراحی شدهاند که رژیم از منابع مالی خود برای حمایت از گروههای نیابتی در منطقه نیز محروم شود. در داخل ایران نیز صدای کارشناسان اقتصادی بلندتر شده است. برخی از تحلیلگران خواستار مذاکره مستقیم با دولت جدید آمریکا برای جلوگیری از فروپاشی اقتصاد کشور هستند. بهعنوان مثال، مهدی پازوکی، در مصاحبهای با اقتصاد ۲۴ از دولت خواست تا برای نجات اقتصاد ایران، حتی تا کاخ سفید برود. اما آیا رژیمی که برای بقای خود به حمایت گروههای تروریستی در منطقه وابسته است، حاضر به تغییر مسیر خواهد بود؟
اولویت با تروریسم، نه مردم
یکی از اصلیترین دلایل انزوای جمهوری اسلامی در عرصه بینالمللی، حمایت بیپایان از گروههای تروریستی و شبهنظامیان نیابتی در منطقه است. تخت روانچی در مصاحبه خود، به صراحت اعلام کرد که این سیاست تغییر نخواهد کرد. این در حالی است که مردم ایران از کمبود منابع، بیکاری، و تورم رنج میبرند، اما بودجههای هنگفت به حماس، حزبالله و دیگر گروههای نیابتی اختصاص داده میشود.
نمایش قضایی و سرپوش بر شکستها
معاون وزیر خارجه همچنین به مسئله ترور قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران، اشاره کرد و از تلاشهای قوه قضاییه برای پیگیری این پرونده سخن گفت. اما این نمایشها چیزی جز سرپوشی بر شکستهای اطلاعاتی و امنیتی رژیم نیست. ترور سلیمانی نشان داد که جمهوری اسلامی در برابر تهدیدات خارجی، کاملاً آسیبپذیر است و از دست دادن چنین فرماندهای، ضربهای جدی به شبکههای نیابتی و عملیاتهای خارجی این رژیم وارد کرده است.
تقابل با اسرائیل؛ نمایش قدرت یا ضعف؟
تخت روانچی در ادامه ادعاهای خود، به آمادگی ایران برای مقابله با هرگونه تجاوز نظامی اشاره کرد. اما حملات مکرر اسرائیل به تاسیسات نظامی و هستهای ایران، ضعف پدافند هوایی و ناتوانی رژیم در دفاع از مرزهای خود را به وضوح نشان داده است. در حالی که جمهوری اسلامی با شعار مقاومت به دنبال فریب افکار عمومی است، اسرائیل با دقت و قدرت نظامی، زیرساختهای حساس این رژیم را هدف قرار میدهد.
سقوط اجتنابناپذیر
رژیم جمهوری اسلامی در مسیری بیبازگشت قرار گرفته است. حمایت از گروههای نیابتی، اولویتبخشی به برنامههای نظامی و هستهای و نادیده گرفتن نیازهای مردم، این رژیم را به آستانه سقوط نزدیکتر کرده است. ادعاهای دیپلماتیک و نمایشهای تبلیغاتی نمیتوانند این واقعیت را تغییر دهند که جمهوری اسلامی نه در داخل و نه در خارج، مشروعیت و جایگاهی ندارد. این رژیم در حال حاضر با انتخابی سخت مواجه است: تغییر سیاستها و پذیرش شکست یا ادامه مسیر و مواجهه با نابودی کامل. اما با توجه به عملکرد گذشته، به نظر میرسد که جمهوری اسلامی راه دوم را انتخاب کرده و در مسیر خودویرانگری قدم برداشته است.