پلیس فتا در تازهترین اقدام خود، بیش از ۴۰ نفر از کاربران شبکههای اجتماعی را به اتهام تولید ویدیوهای سرگرمکننده تحت عنوان «دوربین مخفی» دستگیر کرده است.
صفحات آنها را که مجموعاً بیش از پنج میلیون دنبالکننده داشت، مسدود کرده است. این اقدام، که به بهانه «ارتقای امنیت روانی» انجام شده، موجی از انتقادات را در فضای مجازی و میان کاربران به همراه داشته است.
داود معظمی گودرزی، رئیس پلیس فتا تهران، در مصاحبهای با صداوسیما اعلام کرد که این افراد با تولید ویدیوهای چالشی و سرگرمکننده، به ادعای او، باعث «مزاحمت و سلب امنیت روانی» شده و در برخی موارد، به درگیریهای خیابانی دامن زدهاند. وی افزود: «این افراد شناسایی و پس از انجام تحقیقات و طی مراحل قضایی، احضار شدهاند.»
سرکوب خلاقیت و تولید شهروندی
برخلاف ادعای پلیس فتا، در ویدیوهای منتشرشده توسط این کاربران، اغلب شهروندان با اطلاع و رضایت در تولیدات سرگرمکننده شرکت کردهاند. این نوع محتوا، که در شبکههای اجتماعی دنیا بهعنوان تولید شهروندی و ابزاری برای خلاقیت شناخته میشود، در ایران به بهانههای واهی به «مزاحمت» تعبیر شده و با آن برخورد قهری صورت میگیرد.
در حالی که بسیاری از کشورها تولید محتوای دیجیتال را تشویق و حمایت میکنند، جمهوری اسلامی با محدودیتهای شدید، دسترسی آزاد شهروندان به اینترنت را کنترل کرده و تلاش دارد آزادی بیان در فضای مجازی را به طور کامل سرکوب کند.
تهدید کاربران به نام امنیت روانی
معظمی گودرزی با یادآوری نقش پلیس در نظارت بر فضای مجازی، تهدید کرد که برخورد قانونی با افرادی که به ادعای او «امنیت روانی شهروندان» را تهدید میکنند، با جدیت ادامه خواهد داشت. این در حالی است که بسیاری از منتقدان این اقدام را تلاش دیگری برای محدود کردن صدای کاربران و جلوگیری از انتشار محتوای آزاد در فضای مجازی میدانند.
محدودیتهای شدید اینترنت در ایران
این اقدامات در شرایطی صورت میگیرد که ایران یکی از محدودکنندهترین کشورها در زمینه دسترسی به اینترنت است. علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، پیشتر خواستار «حکمرانی قانونمند» در فضای مجازی شده و از سیاستهای سختگیرانهای که کاربران را از دسترسی آزاد به اطلاعات و شبکههای اجتماعی محروم میکند، حمایت کرده است.
بر اساس گزارش گروه حقوق دیجیتال «اکسس ناو»، ایران در سال گذشته سومین کشور جهان از نظر قطعی اینترنت بوده است. شبکههای اجتماعی پرطرفداری مانند فیسبوک، اینستاگرام، ایکس و یوتیوب در ایران فیلتر شدهاند، اما کاربران ایرانی با استفاده از فیلترشکنها به این پلتفرمها دسترسی دارند.